HACDA SAĞLIK HİZMETLERİ
Diyanet işleri Başkanlığınca Mekke ve Medine’de hacılarımıza hastane ve sağlık merkezleri aracılığıyla sağlık hizmeti verilmektedir.
Söz konusu hastane ve sağlık merkezlerinde sağlık hizmeti sunmak üzere, Türkiye'de devlet üniversiteleri ile Sağlık Bakanlığı'na bağlı hastane ve sağlık merkezlerinde fiilen görev yapan sağlık personelinin yanında Başkanlığımız personelinden ihtiyaç durumu ve görevin özelliği de dikkate alınarak hac ve umre organizasyonunda görevlendirilmeleri yapılmaktadır.
Diyanet İşleri Başkanlığı Hac ve Umre organizasyonu çerçevesince Mekke ve Medine'de yeterli tıbbi ve teknik donanıma sahip birer hastane ve ihtiyaca göre tespit edilen sağlık merkezlerinde hacıların her türlü sağlık problemlerine yönelik hizmetler verilmektedir. Bununla birlikte Arafat, Müzdelife ve Mina intikalleri esnasında kurulan sahra hastanelerinde de sağlık hizmeti sunulmaktadır.
Hastane ve sağlık merkezlerinde Suudi Arabistan makamlarının izin verdiği cerrahi müdahaleler, ağır yaralanma ile sonuçlanan kazalar dışında kalan vakalarda tedavi hizmeti verilmektedir.
Hastalar, hastalığının derecesine göre ayakta veya yataklı olarak tedavi edilmektedir. Ağır vakalarda ise hasta Suudi Arabistan hastanelerine sevk edilmekte, tedavisi bir tercüman ve görevli doktor nezaretinde takip edilmekte olup yapılan tedavi giderleri için ücret alımamaktadır.
Hastane ve sağlık merkezlerinde Diyanet İşleri Başkanlığı hac organizasyonu, acenta organizasyonu ve Avrupa hacıları için ücretsiz hizmet sunulmakta, ilaçlar da ücretsiz verilmektedir. Tedavilerde kullanılan ilaçlar Türkiye’den getirilmektedir.
Hastane ve sağlık merkezleri 7/24 sekizer saatlik üç vardiya halinde 08:00-24:00 saatleri arasında hizmet vermektedir. Hastanelerin acil servisleri ile hac yolcularının yoğun olduğu ve hastaneye uzak olan bölgelerde belirlenen sağlık merkezlerinde ise 24 saat esasına göre üç vardiya halinde sağlık hizmeti verilmektedir.
Hacılar için ülkemizde yapılan eğitim seminerlerinde, alanında uzman bir doktor tarafından, seyahatin başından sonuna kadar sahada karşılaşılabilecek sağlık sorunları, ilaçların temini hakkında bilgilendirmeler yapılmakta ve koruyucu tedbirler anlatılmaktadır. Hac süresi boyunca da kafilelere zaman zaman seminerler düzenlenmektedir. Mekke ve Medine’de seminerlerde başhekim veya görevlendireceği başhekim yardımcısı tarafından hacıların dikkat etmesi gereken (şemsiye, maske, şapka, kişisel hijyen eşyalarının kullanımı vb.) hususlar anlatılmaktadır.
UMREDE SAĞLIK HİZMETLERİ
Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından umre yolcularımıza verilen seyahat ve konaklama hizmetinin yanı sıra Suudi Arabistan'da umre döneminde sadece 'sınırlı poliklinik' şeklinde sağlık hizmet verilmektedir. Poliklinik hizmetinin yetersiz kaldığı durumlarda umre yolcuları Suudi Arabistan hastanelerinden de ücretsiz istifade edebilmektedirler.
Aşağıda umre yolcularına, kutsal topraklarda sağlıkla ilgili dikkat etmeleri tavsiye edilen bazı hususlar ifade edilmiştir.
Aşağıda hacılarımıza ve umrecilerimize yönelik, kutsal topraklarda sağlıkla ilgili dikkat etmeleri gereken bir takım tavsiyeler yer almaktadır.
Şu malzemeleri yanınıza almakta fayda vardır: Seccade, maske, ortopedik terlik (uzun yürüyüşlere müsait), normal terlik, ortopedik havadar ayakkabı, yeteri kadar pamuklu iç çamaşırı, havadar, pamuklu, bol kıyafetler, lastiği sıkı ve dar olmayan veya lastiksiz çoraplar, patik, şapka, güneş gözlüğü, hırka veya mont, kişisel hjyenik malzeme, yara bandı, tırnak makası, makas, tarak, tıraş malzemeleri, diş fırçası, diş macunu, diş protezi saklama kabı, şampuan, sabun vs. (özellikle alerjisi ve hassas cildi nedeniyle her markayı kullanamayanlar için), alkolsüz el temizleme jeli ve ıslak mendil, sıvı sabun, kâğıt sabun, pişikler için koruyucu krem, koruyucu boğaz pastilleri, tansiyon ve şeker ölçüm cihazları ve çubukları, (Tansiyon ve şeker hastaları için) özel diyabet ayakkabısı ve burnu kapalı ortopedik terlik (şeker hastaları için).
• Hac süresince, alışageldiğiniz günlük normal hayatınızdan çok daha fazla hareket halinde olmanız gerekecektir. Özellikle Arafat sonrasında (Bayramın l. günü ) kalabalık ve zorlu bir yolda 3-4 km yol yürümek zorunda kalabilirsiniz. Bu mesafe 11 km’ye kadar çıkabilir.
• Bu nedenle, hac öncesinde mesafe ve süreyi her gün biraz daha artırarak egzersiz yapmalısınız. En az l saat süresince ya da 5 km mesafeyi dinlenmeden, sürekli yürüyebilir hâle gelmelisiniz.
• Bu egzersiz size kutsal topraklarda zamanınızı en verimli şekilde, ibadete ayırabilmeniz açısından çok faydalı olacaktır. Yolculuk Sırasında;
• Yolculukta uzun süre sabit oturmayınız, mümkün olduğunca ara sıra dolaşınız.
• Ayak, diz, omuz, dirsek gibi eklemlerinizi, zaman zaman dairesel hareketlerle oynatınız.
• Özellikle bacağınızın diz ile ayak bileği arasındaki bölümünü (baldırlarınızı) sık sık ovalayınız.
• Zaman zaman bacaklarınızı karnınıza doğru çekip bırakınız.
• Ayaklarınızı, arabada gaza basar gibi yapıp bırakınız ve bu hareketi çokça yapınız.
Temizlik imanın gereğidir. Bu nedenle ortak kullanım alanları temiz tutulmalı, kirletilmemelidir. Yediklerine dikkat etmeli, güneş, klima ve hava akımına karşı sağlığını korumalıdır. Hem sağlık, hem de israf açısından zararlı olan sigara alışkanlığına, bu mukaddes iklimde son verilebilir. (İhram içerisinde dahi sigara içilmesi, ihram yasaklarının yeterince anlaşılmadığının göstergesidir.) Özellikle yaşlı, kilolu, tansiyon hastası, kalp ve solunum yetersizliği olan hacılarımız, hayli yüksek olan ve yorucu bir tırmanışı gerektiren Hira ve Sevr mağaralarına kesinlikle çıkmamalıdır. Özel ilaç kullananlar veya hastalıkları için özel ilgi gerekenler, bu durumlarını arkadaşlarına ve ilgililere mutlaka bildirmelidir. Dışarıdan alınan yiyecek ve içeceklere dikkat edilmeli; hijyen ve sağlık kurallarına uygun olmayan gıdaları tüketmekten kaçınılmalıdır. Sağlığımıza dikkat etmeli; güneş çarpması, klima dokunması gibi sağlığa zarar verecek olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunmalıdır.
• Kalabalık ortamlarda özellikle Mescid-i Haram ve Arafat’ta maske kullanınız.
• Hapşırma veya öksürme sırasında ağız ve burnunuzu mümkünse tek kullanımlık kâğıt mendil ile yoksa öncelikle kolunuz, olmazsa elinizle kapatınız. Ardından hemen elinizi yıkamayı ihmal etmeyiniz.
• Başkalarıyla (özellikle hasta olanlarıyla) öpüşmekten, tokalaşmaktan kaçınınız. Bundan kaçınamadığınız durumlarda, mutlaka ilk fırsatta ellerinizi ve yüzünüzü yıkayınız.
• Her an elinizi yıkama imkânı bulamayabilirsiniz. Bu durumda, yanınızda götüreceğiniz alkolsüz el temizleme jellerini kullanınız.
• Her ortamda bulamayacağınızdan, yanınızda küçük sıvı sabun veya normal sabun bulundurunuz.
• Çorap giyiniz ve her gün değiştiriniz.
• Çıplak ayakla dolaşmaktan sakınınız. Ortopedik terlik ve ayakkabı kullanınız ve çorapsız giymeyiniz.
• Terlikle uzun süre yürümeyiniz.
• Dış ortamlarda şemsiye veya şapka / takke ve güneş gözlüğü kullanınız.
• Günün çok sıcak saatlerinde zorunlu olmadıkça dışarı çıkmayınız.
• Güneş altında fazla kalmayınız, gölge ve serin yerleri tercih ediniz.
• Pamuklu bol kesimli ince giysiler ve pamuklu iç çamaşırı tercih ediniz.
• Diş proteziniz varsa, gece çıkardığınızda açıkta bırakmayınız ve kapalı kaplarda saklayınız.
• İlaçlarınızı serin ve gölgede muhafaza ediniz ve her zamanki vaktinde ve dozunda alınız. Şeker hastaları, ara öğün ve ana yemeklerini mutlaka vaktinde yemelidirler. Burnu açık ayakkabı ve terlik giymemelidirler.
• İnsülin kullananlar, bacaklardan değil karın bölgesinden uygulama yapmalıdırlar.
Mescitte
• Mutlaka seccade kullanınız.
• Seccadenizi katlarken rulo yapmayınız, namaz kıldığınız üst yüzü içte kalacak şekilde katlayınız. Poşetine yerleştirip çantanıza koyunuz.
• Terliklerinizi çantanıza koyacaksanız mutlaka poşet içinde koyunuz.
• Islak çoraplarla mescide girmeyiniz.
• Mümkün olduğunca güneş altında durmayınız.
• Mecbur kalmadıkça mescitte yatıp uyumayınız.
Otelde Klimaları kullanırken aşağıdaki hususlara dikkat ediniz:
• Odanıza ilk girdiğinizde klimayı ilk kez çalıştırırken 5-10 dakika kadar bir süre, en yüksek üfleme modunda çalıştırıp pencereleri açınız ve odayı terk ediniz.
• Dışarıdan geldiğinizde, birden en hızlı üfleme modunda ve en soğuk derecede çalıştırmayınız.
• Hava üfleme yönünü tavana veya duvara çeviriniz. Direkt vücudunuza yönlendirmeyiniz.
• Kısa sürelerle en soğuk derecede çalıştırıp kapatma yerine, orta derecede ısı ayarında (22-24° C) ile sürekli çalıştırmayı deneyiniz.
• Odada bulunmadığınız sürede klimayı çalıştırıp, odaya geldiğinizde en düşük üfleme derecesi ve ideal oda ısısına (22-24° C) ayarlayabilir veya kapatabilirsiniz.
• Klimaların dışardan aldığı temiz hava yetersiz olduğundan odanızı, sık sık havalandırınız. Banyo ve Tuvaletlerde
• Kaygan zeminlere ve terliğinizin kaymayan cinsten olmasına dikkat ediniz.
• Klozet tipi tuvaletlerde, ilk seferinde klozet kapağını uygun bir temizlik malzemesi ile temizledikten sonra halkaya oturarak kullanınız.
• Genel tuvaletlerde klozet kullanırken oturmak için tek kullanımlık hazır klozet kâğıtları kullanınız, yoksa oturma halkasını temizleyip oturarak kullanınız.
• İşiniz bitince her seferinde ellerinizi iyice sabunlayınız ve bol su ile durulayınız.
• Her gün duş alınız.
• Abdestinizi mümkün olduğunca tuvaletlerde almayınız.
• Abdestten sonra ayaklarınızı mümkünse kâğıt havlu ile kurulayınız. Ayaklarınızı ıslak bırakmayınız.
• Ayağınızı kurutmadan çoraplarınızı giymeyiniz.
• Dışarıdan her geldiğinizde, ellerinizi sabunla yıkayıp durulayınız.
• Tavaftan geldiğinizde, ayaklarınızı sabunlu su ile yıkayıp durulayınız.
Sağlık Birimlerinde
• Sağlık hizmetine ihtiyaç duyduğunuzda, otelinize en yakın sağlık ocağına başvurunuz.
• Gereksiz başvuruda bulunarak sağlık personelini oyalamayınız. Daha ciddi hastaların hizmete ulaşmasının gecikmesine ve zarar görmelerine sebebiyet vermeyiniz.
• İhtiyat için fazladan ilaç alarak israf etmeyiniz. Gerçek ihtiyaç sahiplerini mağdur etmiş olursunuz.
• Sağlık ocağı sevk ettiği takdirde hastaneye gidiniz. Sevk edilmediğiniz halde hastaneye gittiğinizde hizmetin aksamasına yol açarsınız.
• Bayılma, düşme, ciddi nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi durumlarda din görevliniz aracılığıyla ACİL birimine haber veriniz.
• Ambulans gerçekten ACİL (hayati tehlikesi olan) vakalara hızla ulaşmak için her an hazırda beklemesi gereken bir araçtır. Hastaların hastaneye gitmesi veya taburcu olunca evine dönmesi için kullanılabilecek bir servis aracı değildir.
• Baş ağrısı, bel ve adale ağrıları, mide ağrısı, ateş, hâlsizlik gibi şikâyetlerde ya da önceden beri var olan ve acil olmayan hastalıklarda, ambulans talep etmeyiniz. Normal yollardan en yakın sağlık birimine başvurunuz. Aksi halde ambulansı yersiz olarak meşgul edip, gerçekten ihtiyacı olan acil bir insanın hayatını tehlikeye atmış olursunuz.
• Mübarek topraklardaki hastaneler, yıllardan beri var olan ve Türkiye’de iken çözüme ulaşamamış sürekli hastalıklarınız için bir araştırma yeri değildir. Sağlık ekibi orada, yeni ortaya çıkan hastalıklarınızı tedavi etmek, eğer bu mümkün değilse Türkiye’ye dönünceye kadar ilerlemesini önlemek için gerekli tedbirlerin alınması amacıyla görev yapmaktadır.
• Hastanede sadece hastalığınızla ilgili birime başvurunuz. “Gelmişken bir de şu uzmana muayene olayım” düşüncesi ile hareket, izdihamı artıran, hizmeti aksatan son derece yanlış bir tutumdur.
• Hastanelerin, enfeksiyon bulaşma riskinin yüksek olduğu yerler olması nedeniyle, hasta olmayanlar gelmemeli, işi bitenler de bir an önce hastaneyi terk etmelidirler.
• Arafat ve Mina kırsal alan olup, normal sağlık hizmeti ve ilaç verilememektedir. Oralarda sadece acil ve hayati tehlikesi olan vakalara müdahale edilebilmektedir. İlaç ve diğer tedariklerinizi Arafat’a çıkmadan evvel karşılayınız.
Yemek Sırasında
• Yemek öncesi ve sonrası, mutlaka ellerinizi sabunlu su ile iyice yıkayıp bol su ile durulayınız.
• Yemeğinizi yavaş yavaş, iyice çiğneyerek yiyiniz.
• Dışarıda satılan tavuk döneri ve tavuk etli sandviçler ile pişmemiş yiyecekleri tercih etmeyiniz.
• Sulu sebze yemekleri, çorbalar ve iyi yıkanmış meyveleri tercih ediniz.
• Meyvelerin kabuğu soyulanlarını tercih ediniz.
• Geç vakitte yemek yemeyiniz. Özellikle yatış saatinize 3 saat kala artık bir şey yemeyiniz.
• Bol bol su içiniz. (Günde 3 litre kadar)
• Acıktığınızda dışardan yemek yerine, zengin ve dengeli bir besin olan hurma yemeyi tercih edebilirsiniz.